Sur de Bolivar; fumigazioak dakartzan arazoen kronika

Uztailaren 10ean, “Sur de Bolivarren” (Kolonbiako departamentu bat) barnean dagoen “Victoria” korregimendua osatzen duten hogeitasei komunitateak, fumigazioak dakarkien arazo larrien contra altxatu ziren, eta gaurdaino diardute borrokan. Deialdia, “Sur de Bolivarreko nekazari familien elkarteak” luzatu du; eta gaitzespena hurrengo eran gauzatzen ari da: familiak beren menditan kokatuta dauden etxetxoak utziz, “San Lorenzo” deritzan komunitatera jeitsi dira, bertan giza kontzentrazio bat burutuz. Giza kontzentrazioaren arrazoiak hurrengoak dira: Kolonbiako gobernuak debekatutako lur lantzeen kontra aurrera daramatzan fumigazioen ondorioz, nekazariek beren oinarrizko produktuak galdu dituzte (arroza, yuca, bananoak…) eta ez daukate zer jaterik.

Azkeneko fumigazioa, orain dela bi aste egin zuten, eta sistematikoki 2001 urtetik aurrera urtero egiten dute, “Kolonbia planaren” aplikazio zuzenaren eraginez. Kuriosoa eta adierazgarria hala ere, nola soro askotan fumigazioen ostean bizirik irauten zuen landare bakarra koka bera zela. Hegazkinetatik botatzen duten pozoin honek, oso toxikoa den GLIFOSATO deituriko sustantzia du; eta sustantzia honen eraginez, bai jakiak eta bai ur putzuak kutsatzeaz gain, pertsonengan eragin zuzena teta kaltegarria du, tratamendu zaileko azal arazoak eta irritazaiok kausatuz, hala nola diarreak batipat umeengan. Nekazariek, asanbladan bildurik, hurrengo puntuak aldarrikatzen dituzte soluziobide baterako:

Giza eskubideen errespetoa: ejerzitoak, nekazariak zonaldean pairatzen den gatazka armatuaren parte ez kontsideratzea. Eskubidea bizitzarako eta lana egin ahal izateko eskatzen dituzte.

Estatuak inbertsio soziala (hezkuntzan, osasun arloan, garraio sisteman…) behingoz aurrera eramatea eta debekatutako lur lantzeetarako alternatibak bultzatzea. Nekazariak prest daude koka gehio ez landatzearekin, baldin eta gobernuak alternatibak eskeintzen badizkie.

Lurren legalizazioa: gaur egun nekazarien lurrak ez daude eskrituratuta; honek arriskua du, nekazarien lurrak oso aberatsak diren susmoa dagoelako (zenbait adituren ustez, urrea dago zonalde honetan), eta fumigazioak bestelako helburua izan dezakeelako, nekazariak beren lurrak abandonatzera behartzera alegia, eta horrela, gobernuak multinazional bati kontsesioa emateko erreztasun osoak izango lituzke. Aipatu behar da, meagintzara dedikatzen den “KEDADHA S.A.” izeneko multinazional erraldoiak, “Sur de Bolivar” osoa hartzen duen zabalera guztirako eskatuta daukala kontsesioa urrearen erauzketerako (kalkulatzen da multinazional honek, bakarrik Sur de Bolivar eta Antioquian 2.300.000 hektarea baino gehiagorako kontratu eskarerak egin dituela, eta Kolonbia osorako 4.000.000 hektarea inguru”).

Ingurugiroaren babesa eta baliabide naturalen kontrol egokia bermatuko duen politika bat ezartzea.

Guar egun 700 pertsonek osatzen dute giza kontzentrazioa, eta egoera gero eta latzagoa da, ez baitute jakirik eta gaixotasunak areagotzen ari direlako, gainera, hurrengo egunetan beste 300 pertsona gehio ager daitekela uste da. Beraz, “giza krisiaz” hitz egin dezakegu. Orain arte, bai janarien eta bai botiken horniketa administrazio lokalaren esku egon da; hala ere, egunak joan ahala jakiak gero eta eskasagoak dira, eta beraz, administrazio lokalaren buru den alkate berak, laguntza eskatu dio eskualdeko gobernuari eta baita gonernu zentralari ere, ez baitaukate balaibaide nahikorik laguntza egokia emateko. Gaurdaino, krisiari aurre egiteko, administrazio lokalaz, elizaz eta giza eskubideen defentsaz arduratzen den GKE batez osaturiko komisio bat osatu zen; hala ere, hau ez da nahikoa, eta protestaren bozeramaileek zuzenean “erabakitzeko gaitasuna duten gobernuko ordezkariekin” negoziatzeko aldarrikapena egin dute. Badirudi, bilera hori, hurrengo egunetan burutu daitekeela. Eta nekazari batek sostengatzen zuen kartel batetan jartzen zuen bezela, “gobernuak inoiz ez bagaitu lagundu, behintzat utzi gaitzala bakean bizitzen”.